Güreşe başlaması
Kurtdereli Mehmet Pehlivan
“Ben, her güreşte arkamda Türk Milleti’nin bulunduğunu ve şerefini düşünürüm” der.
Mehmet Pehlivan Bulgaristan’ın Deliorman kasabasının Kurtdere Köyünde 1865 yılında doğmuştur. 93 Harbi olarak bilinen 1876 yılında Osmanlı- Rus Harbinde ailesiyle birlikte muhacir olarak Balıkesir’e yerleşirmiştir. Daha sonra Balıkesir Kurtdere adı verilmiştir.
Mehmet Pehlivan 15 yaşında yiğit bir delikanlıdır. İki kardeşte güreşi çok sevmektedir. Ağabeyi de 17 yaşındadır. Fakat birinin güreşmesi diğerinin ise ev işlerine bakması gerekiyordur. Ancak ikisi de güreşi çok sevmektedir. Evde yapılacak işleri dönüşümlü olarak bir gün ağabeyi, bir günde Kurtdereli yapmak için anlaşmışlardır. Ama Mehmet Pehlivan’ın bu durum aklına pekte yatmamıştır. Hem güreş, hem rençberlik hem de çobanlık olmamaktadır.
Ağabeyine sende çarık, bende de çarık var. İkimizin ayağındaki çarıkların birisi delik birisi sağlam ya ikisi de delik olmalı ya da ikisi de sağlam olmalıdır.
Ağabeyi doğru söylüyorsun der ikimiz güreşelim, bu ikimiz arasında son güreş olsun, sen kazanırsan, ben bırakırsın, ben kazanırsam sen bırakırsın diyerek anlaşmışlardır. Böylece ağabeyi teklifi kabul etmiştir. İki kardeş üzerlerindeki kısbet ve pırpıt olmadığı için, elbiseleriyle güreş tutmuşlardır. 6 saat süren güreş sonrasında vücutları yara bere içinde olmuştur. Fakat iki tarafta birbirlerini yenememiştir. Ağabeyi, Mehmet’i oldukça ezmiş olmasına rağmen dayanıklı vücuda sahip olan Kurtdereli güreştikçe açılmıştır. Ağabeyi gittikçe yorulmuş, zamanda gitgide ilerliyor ve artık dayanamaz hale gelmiştir. Mehmet Pehlivan bir tırpan atarak , ağabeyini altına almıştır. Daha sonra kündeyi aldı ve çivi gibi yukarı dikerek sırtüstü yere vurmuştur. Mehmet galip gelmiştir. Ağabeyi “Al Mehmet çarığı” deyip, sağlam olanı Mehmet’e, Mehmet’ de delik çarığı ağabeyine vermiştir. Kurtdereli’nin Balıkesir ve çevresi ile Marmara ve Ege bölgesi illerinde çok önemli güreşleri olmuştur.
Mehmet Pehlivanı eşişiz bir usta olan İstanbul Kadırga Meydanı Pehlivanlarından Ahmet Pehlivan yetiştirmiştir. Ona hem güreşi, hem de insani ayrıca ahlaki değerleri en ince ayrıntıları ile öğretmiştir. Kurtdereli’nin tanınması Kantarcı Halil ile yaptığı güreşlerle tanınmıştır. Mehmet Pehlivanın karşısına Koca Yusuf ve Kantarcı’dan rakipsizdir. Avrupa’ya giden güreşçilerimiz Paris ve Londra’ya yaptığı alafranga güreşlerde başarılı olmuştur. Hint Kaplanı adıyla tanınan Gulam Rüstem’i, Britanya Adaları Baş Pehlivanı Chalve ile Rus asıllı büyük şampiyonu Hackenschmitd’i yenerek güreş dünyasında adını duyurmuştur. Sultan II. Abdülhamit ve Sultan Reşat’tan çeşitli ödüller almıştır. Kurtdereli Mehmet Pehlivan, Atatürk’ün mazhar olmuştur. 1931 yılında İstanbul’da son güreşini yapmış ve sonra pehlivanlık geleneğine göre kıbettini Kabe’ye göndererek güreşi bırakmıştır. Mehmet Pehlivan 1939 yılında vefat etmiş kabri kendi yaşadığı Balıkesir’in Kurtdere köyündedir.
Çayırhisar güreşleri
Balıkesir’inÇayırhisar köyünde önemli bir güreş düzlenmiştir. Ödüller büyük olduğu için Çakır ve Kantarcı gibi iki ünlü başpehlivanlar da Çayırhisar’a gelmişlerdir. Kurtdereli’de gelince Çakırın da Kantarcı Pehlivan’ında keyfi bir hayli kaçmıştır. “Biz Mehmet Pehlivan varken başa güreşemeyiz” demişlerdir. Çayırhisar’lı ağalar Kurtdereliyi ikna edip; güreşe sokmak istememişlerdir. Mehmet çok kızmıştır. “ Ben buraya güreşmeye geldim”. Bunun üzerine Kantarcıda Çakır da güreşe çıkmaktan vazgeçmişlerdir.
Ben ödül falan istemiyorum güreşmek istiyorum demiştir. Katarcıyı daha önce yenen Mehmet şimdi kozumuzu paylaşalım demiştir. Böylece Kantarcı güreş tutmayı istemediğine göreKurtdereli galip sayılmıştır. Yağlı güreşler kural böyledir. Meydanda kalan kazanmış sayılmaktadır. Kurtdereli güreşmeden ödül almak istemiyordur. Adalı Halil ile güreş tutar ve uzun süre yenişememişlerdir. Mehmet, Halil Pehlivanı çok. Bunun üzerine Adalı Halil sinirlemiş Kurtdereli’ye küsmüştür. Bir süre sonra Kantarcı ikisini barıştırmıştır.
Nurcan Candan
