İran ve Avrupa ülkeleri İstanbul’da yeniden masada
İran ile Avrupa’nın üç büyük ülkesi İngiltere, Fransa ve Almanya (E3), nükleer faaliyetlere ilişkin görüşmelerin ikinci turu için İstanbul’da bir araya geldi. Heyetler, görüşmelerin yapıldığı İran’ın İstanbul Başkonsolosluğu’na sabah saatlerinde giriş yaptı.
Görüşmeler basına kapalı yapılıyor
Dışişleri bakan yardımcıları düzeyindeki toplantılarda İran’ı Mecid Tahtrevançi ve Kazım Garibabadi temsil ediyor. Basına kapalı yapılan görüşmelerin, nükleer anlaşmanın geleceği açısından kritik öneme sahip olduğu belirtiliyor.
İsrail saldırıları sonrası kesilen diplomasi yeniden başladı
İran ile ABD arasındaki dolaylı müzakereler, 13 Haziran’da İsrail’in İran’a yönelik saldırılarının ardından kesilmişti. Görüşmeler, Avrupa’nın arabuluculuğuyla yeniden ivme kazandı.
Snapback mekanizması ve 18 Ekim endişesi
İran, Avrupa ülkelerinin 2015 tarihli nükleer anlaşma kapsamında tanımlanan “tetik mekanizması (snapback)” hakkını kullanmasından endişe ediyor. Bu mekanizma, İran'ın anlaşmayı ihlal etmesi durumunda BM yaptırımlarını otomatik olarak geri getirme olanağı sunuyor. İran, Avrupa ülkelerinin bu hakkı artık kullanamayacağını savunuyor.
Arka Plan: 2015 Nükleer Anlaşması
İran, 2015’te BM Güvenlik Konseyinin 5 daimi üyesi ve Almanya ile yaptığı anlaşma kapsamında nükleer faaliyetlerini sınırlandırmış, buna karşılık ekonomik yaptırımlar kaldırılmıştı. Ancak ABD, 2018’de tek taraflı olarak anlaşmadan çekilmişti. Bu gelişmenin ardından İran, kademeli olarak anlaşma yükümlülüklerinden vazgeçti ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini artırdı.
