Hiç unutmakta zorlandığınız, yarım kalan bir ilişkiniz oldu mu? Fark ettiyseniz, yarım kalan ilişkilerimizi yaşanmış ve bitmiş ilişkilerimize oranla daha çok hatırlarız, hafızamızda daha fazla yer edinir. Tamamlanmayan bir ilişkiden sonra kendimizi çok depresif ve psikolojik olarak savunmasız hissederiz. Sürekli olarak eski ilişkimiz hakkında düşünür ve “eğer şu an hayatımda olsaydı acaba nasıl olurdu?” diye sorarız kendimize. Yaşanamayan ihtimalleri düşünüp onlar adına üzülürüz. Bunun sebebini zeigarnik etkisi çok güzel bir şekilde açıklıyor.
Zeigarnik Etkisi Nedir?
Zeigarnik etkisi psikolog Bluma Zeigarnik tarafından keşfedilen psikolojik bir kavramdır ve tamamlanmamış işlerin, tamamlanmış işlere oranla daha fazla hatırlandığını ortaya koyar. Çünkü beynimiz bir görev veya bir süreç tamamlanmadığında onu belleğimize kazır. Tamamlanan bir şey için zihinsel çaba ihtiyacı azalır.
Nasıl Keşfedilmiştir?
Blume Zeigernik bir restoranda otururken garsonun hesap için hiç not tutmamasına rağmen hatasız bir şekilde hesabı aldığını görmüştür. Garsonun tüm hesapları hiç not almadan hatırlaması onu meraklandırmıştır ve garsona sorduğunda, işi tamamlayana kadar tüm hesapları aklında tutabildiğini ve iş bittikten sonra hepsini hafızasından sildiğini söylemiştir. Blume Zeigernek bunun üzerine zeigarnik etkisini keşfetmiştir. Tamamlanmamış şeylerin bizi nasıl etkilediğini, ilişkilerimize ve işlerimize nasıl yansıdığını, gündelik hayatımızdaki rolünü anlatmıştır.
Yarım Kalan Aşklar Neden Unutulmaz?
Yarım kalan aşkları unutmak her zaman daha zordur. Yaşanamamış bir sürü olasılık ve kurulan hayaller, birlikte yapılan gelecek planları unutmayı daha da zorlaştırır. Tamamlanamamış ve yerine getirilememiş bir sürü şey vardır. Hislerimiz de planlarımız da hayallerimiz de yarım kalır. Zihnimizden bunları silmek de zordur. İlişki istediğimiz gibi ilerlemediği ve yarım kaldığı için, zeigarnik etkisi devreye girer. Burada yapabileceğimiz şey, zeigarnik etkisini anlamak ve aslında unutmakta zorlanmamızın o kişiyle ilgili değil, zeigarnik etkisiyle alakalı olduğunu görüp önümüze bakmaktır.
Yazardan Not: Bu yazıyı okurken dinlemeniz için bir şarkı önerisi: “Şebnem Ferah- Bazı Aşklar”
