Stres hormonu kortizol sağlıkta ciddi etkiler yaratabiliyor
Uzmanlar, sosyal medyada stres hormonu kortizolü düşürmek için önerilen "hızlı çözümlerin" yanıltıcı olabileceği ve tıbbi yardım aramayı geciktirebileceği konusunda uyarıyor. Kortizol seviyesindeki artış; kilo alımı, yorgunluk, saç dökülmesi ve bağışıklık sistemi bozuklukları gibi ciddi sorunlara yol açabiliyor.
Sosyal medyada yayılan kortizol mitleri
Lavanta kremi, takviyeler ve doğal içeceklerle kortizolü düşürdüğünü iddia eden içerikler hızla yayılıyor. Ancak Oxford Üniversitesi’nden Prof. John Wass, bu paylaşımların çoğunun bilimsel temelden yoksun olduğunu belirtiyor. Kortizolün tek başına suçlu olmayabileceğini, kilo alımı ve yüzde şişmenin çok daha karmaşık nedenleri olabileceğini vurguluyor.
Gerçek vakalar: Stresin bedeli ağır olabilir
Londra’da yaşayan 33 yaşındaki Jasleen Kaur Carroll, yoğun iş temposunun ardından tükenmişlik yaşadı. Stresle başa çıkmak için sosyal medyada bulduğu tüm yöntemleri denedi ancak işe yaramadı. Jasleen’in yaşadığı yoğun stres, lupus hastalığını tetikledi. Hastaneye kaldırıldı, solunum zorlukları yaşadı ve hamile kalamayabileceği söylendi.
Çözüm semptomlarda değil, sebeplerde
Uzmanlar, kortizolü dengelemenin yolu olarak farkındalık egzersizlerini, terapiyi, egzersizi ve düzenli sosyal ilişkileri öneriyor. Psikoloji profesörü David Creswell, bu yöntemlerin beyni yeniden yapılandırarak stresle baş etme becerisini artırdığını söylüyor. Farkındalık uygulamaları, kişinin geçmiş ya da gelecekte değil “şimdi”de kalmasını sağlıyor.
Sosyal medya çözümleri yerine bilimsel yöntemler
Stres Yönetimi Derneği Başkanı Neil Shah, stres hormonlarının aslında vücudu tehlikelere karşı koruyan sistemler olduğunu ancak sürekli tetikte olmanın uzun vadede zarar verdiğini ifade ediyor. Sosyal medya tavsiyeleri ise genellikle bu karmaşık süreci basite indirgemeye çalışıyor.
Jasleen’in dönüşümü: Bilinçli farkındalık ve denge
Tedavi sonrası Jasleen, stresin nedenine inmeyi ve travmalarla yüzleşmeyi öğrendi. Artık düzenli olarak egzersiz yapıyor, sinir sistemini rahatlatan tekniklerle stresini yönetiyor. "Hâlâ stresliyim ama artık elimde onunla başa çıkacak bir alet çantam var" diyor.
Uzmanlardan uyarı: Belirtileri hafife almayın
Prof. Sir Cary Cooper, kortizol seviyesinin tıbbi olarak ölçülmesi gerektiğini, ani vücut değişimlerinin ciddi rahatsızlıklara işaret edebileceğini söylüyor. Özellikle Cushing Sendromu gibi nadir durumların göz ardı edilmemesi gerektiğini belirtiyor.
