Dr. Michael Roizen, ABD'nin önde gelen sağlık kuruluşlarından Cleveland Clinic'in tepe yöneticisi. 78 yaşındaki Roizen, geçtiğimiz günlerde Business Insider'a yaptığı açıklamada, organlarının sağlık durumuna ve kronik hastalık riskine bakıldığında "biyolojik yaşının" 57,6 olduğunu söyledi. Bir başka deyişle Roizen'ın gerçek yaşıyla biyolojik yaşı arasındaki fark 20 yılın üzerinde. (Bu noktada bilim insanlarının biyolojik yaşın tanımı ya da ölçüm kriterleri konusunda net bir uzlaşıya henüz varamadığını hatırlatmakta fayda var.)Araştırmaları kapsamında insanların mümkün olduğunca uzun süre sağlıklı yaşamalarına yönelik yaşam tarzı değişikliklerine odaklanan Roizen, "Bütün yaşam tarzınızı değiştiremeseniz bile, büyük fark yaratan küçük şeyler ve kolay şeyler var" dedi.Roizen, uzun yaşamak isteyen herkesin yapması gereken 6 şeyi sıraladı...
DAHA FAZLA YÜRÜMEKHaftalık egzersiz rutini kapsamında her gün 10 bin adım atmaya çalışan Roizen, herkesin "biraz daha fazla yürümeye çalışması" gerektiğini belirtti.Basit bir örnek de veren Roizen, günlük adımlarını artırmak için otomobilini iş yerine mümkün olan en uzak noktaya park edip yolun geri kalanını yürüyerek tamamladığını söyledi."Günde 10 bin adım" kriteri bir adımsayarın reklam kampanyası sırasında uydurulmuş rastgele bir sayı. Araştırmalar 10 bin adımdan daha az yürümenin de faydaları olduğunu gösteriyor. Örneğin 2023 yılında Cambridge Üniversitesi araştırmacıları tarafından gerçekleştirilen bir çalışmada, haftada 75 dakika hızlı yürüyen kişilerin, herhangi bir sebepten ölme veya kardiyovasküler hastalıklara ya da kansere yakalanma risklerinin daha düşük olduğu görüldü.
AVOKADO, SOMON VE ZEYTİNYAĞI TÜKETMEKRoizen'ın uzun yaşamak için mutlaka tükettiği yedi besin var:ZeytinyağıSomonAlabalıkBitter çikolataMantar çeşitleriAvokadoKarnabaharRoizen, Business Insider'a yaptığı açıklamada, bu besinlerin hepsini tüketemeyenlerin en azından somon, avokado ve zeytinyağını tüketerek üst seviye fayda elde edebileceğini belirtti.Yapılan pek çok araştırma bu besinlerin her birinin sağlığa faydaları olduğunu gösteriyor. Örneğin 2022 tarihli bir araştırmada, günde yarım yemek kaşığından fazla zeytinyağı yiyenlerin kardiyovasküler hastalıktan ölme riskinin yüzde 19, kanserden ölme riskinin yüzde 17, nörodejeneratif hastalıklardan ölme riskinin ise yüzde 29 daha düşük olduğuna işaret etti. Öte yandan margarin, tereyağı, mayonez ve süt yağları yerine zeytinyağı tüketmek de riski yüzde 34'e varan oranda azaltıyor.Öte yandan yine 2022 tarihli bir başka çalışmada, haftada 1-2 kez balık yemenin, herhangi bir sebepten ölüm riskini kayda değer oranda azalttığı görüldü.2023'te yayımlanan bir diğer araştırmada da haftada iki porsiyon avokado yiyenlerde kalp hastalığı ve kardiyovasküler hastalık risklerinin daha düşük olduğu bulunduğu. Avokado içerdiği doymammış yağlarla, kardiyovasküler hastalıkları önlemeye yardımcı oluyor.
GÜÇLÜ İLİŞKİLER KURMAKRoizen, çok sayıda kişiyle dostluklar kurmanın, daha sağlıklı ve uzun ömürlü olmanın "eğlenceli" bir yolu olduğunu belirtti.Dublin'de bulunan Trinity College'da yürütülen yaşlanma araştırmasının direktörü Rose Anne Kenny de güçlü sosyal bağlara sahip olmanın, uzun ömür için en az sağlıklı beslenme ve yeterli egzersiz kadar önemli olduğunu vurguladı.BEYNİ ÇALIŞTIRAN OYUNLAR OYNAMAKKişinin çevresel uyaranlara verdiği tepkilerin hızını artıran, beynin daha hızlı çalışmasını sağlayan oyunlar oynamanın da sağlıklı ve uzun bir ömrün sırlarından olduğunu belirten Roizen, özellikle Double Decision ve Freeze Frame oyunlarını tavsiye etti.2017 yılında bilim dergisi Alzheimer's & Dementia'da yayımlanan bir araştırmayı hatırlatan Roizen, bu oyunlarla alıştırmalar yapmanın, demans riskini azaltabileceğini söyledi.Araştırma kapsamında bu oyunları 6 haftalık bir periyotta 10 kez oynayan, 11 ve 35 ay sonra da takviyeler yapan yaşlıların 10 yıl sonraki demans riskinin yüzde 29 daha düşük olduğu görülmüştü.Roizen, araştırmadaki sonuçları elde etmek isteyenlerin bu oyunları 5 haftalık bir periyotta haftada 2'şer saat oynamalarını tavsiye etti. 
MULTİVİTAMİN ALMAKMultivitaminlerin ömrü uzatmaya faydası olup olmadığı konusundaki araştırmaların sonuçları karışık.Roizen, yıllar boyunca multivitamin alan kişilerde kanser, kardiyovasküler hastalık ve demans riskinin daha düşük olduğuna işaret eden araştırmalar olduğunu vurguladı.Ancak yakın tarihli araştırmalar, bu bulguların multivitaminlerin diğer faktörler kadar etkili olmadığını gösterdiğine işaret ediyor. Örneğin 390 binden fazla kişinin katıldığı ve sonuçları JAMA Network Open'da yayımlanan bir makalede, multivitamin alımı uzun ömürle ilişkilendirilemedi. Öte yandan ABD Önleyici Hizmetler Görev Gücü de genel kamuoyunun multivitamin almasını tavsiye etmiyor çünkü bu ürünlerin bir fayda sağladığına dair yeterli kanıt bulunmuyor.Roizen yine de vücudundaki genel vitamin düzeylerini korumak için bir multivitamin aldığını söyledi.
GRİP AŞISI OLMAKABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, 6 aydan büyük herkesin her grip sezonunda aşı olmasını tavsiye ediyor.Roizen grip aşısının sağlıklı yaşlanmaya da faydalı olduğunu belirtti. Örneğin 2022'de Ageing Research Reviews'da yayımlanan bir değerlendirmede, yaşlı kişilere yapılan grip aşısının demansı da önlemeye yardımcı olabildiği görüldü. Bunun sebebinin aşının beyindeki inflamasyonu azaltması olduğu düşünülüyor.
DAHA FAZLA YÜRÜMEKHaftalık egzersiz rutini kapsamında her gün 10 bin adım atmaya çalışan Roizen, herkesin "biraz daha fazla yürümeye çalışması" gerektiğini belirtti.Basit bir örnek de veren Roizen, günlük adımlarını artırmak için otomobilini iş yerine mümkün olan en uzak noktaya park edip yolun geri kalanını yürüyerek tamamladığını söyledi."Günde 10 bin adım" kriteri bir adımsayarın reklam kampanyası sırasında uydurulmuş rastgele bir sayı. Araştırmalar 10 bin adımdan daha az yürümenin de faydaları olduğunu gösteriyor. Örneğin 2023 yılında Cambridge Üniversitesi araştırmacıları tarafından gerçekleştirilen bir çalışmada, haftada 75 dakika hızlı yürüyen kişilerin, herhangi bir sebepten ölme veya kardiyovasküler hastalıklara ya da kansere yakalanma risklerinin daha düşük olduğu görüldü.AVOKADO, SOMON VE ZEYTİNYAĞI TÜKETMEKRoizen'ın uzun yaşamak için mutlaka tükettiği yedi besin var:ZeytinyağıSomonAlabalıkBitter çikolataMantar çeşitleriAvokadoKarnabaharRoizen, Business Insider'a yaptığı açıklamada, bu besinlerin hepsini tüketemeyenlerin en azından somon, avokado ve zeytinyağını tüketerek üst seviye fayda elde edebileceğini belirtti.Yapılan pek çok araştırma bu besinlerin her birinin sağlığa faydaları olduğunu gösteriyor. Örneğin 2022 tarihli bir araştırmada, günde yarım yemek kaşığından fazla zeytinyağı yiyenlerin kardiyovasküler hastalıktan ölme riskinin yüzde 19, kanserden ölme riskinin yüzde 17, nörodejeneratif hastalıklardan ölme riskinin ise yüzde 29 daha düşük olduğuna işaret etti. Öte yandan margarin, tereyağı, mayonez ve süt yağları yerine zeytinyağı tüketmek de riski yüzde 34'e varan oranda azaltıyor.Öte yandan yine 2022 tarihli bir başka çalışmada, haftada 1-2 kez balık yemenin, herhangi bir sebepten ölüm riskini kayda değer oranda azalttığı görüldü.2023'te yayımlanan bir diğer araştırmada da haftada iki porsiyon avokado yiyenlerde kalp hastalığı ve kardiyovasküler hastalık risklerinin daha düşük olduğu bulunduğu. Avokado içerdiği doymammış yağlarla, kardiyovasküler hastalıkları önlemeye yardımcı oluyor.GÜÇLÜ İLİŞKİLER KURMAKRoizen, çok sayıda kişiyle dostluklar kurmanın, daha sağlıklı ve uzun ömürlü olmanın "eğlenceli" bir yolu olduğunu belirtti.Dublin'de bulunan Trinity College'da yürütülen yaşlanma araştırmasının direktörü Rose Anne Kenny de güçlü sosyal bağlara sahip olmanın, uzun ömür için en az sağlıklı beslenme ve yeterli egzersiz kadar önemli olduğunu vurguladı.BEYNİ ÇALIŞTIRAN OYUNLAR OYNAMAKKişinin çevresel uyaranlara verdiği tepkilerin hızını artıran, beynin daha hızlı çalışmasını sağlayan oyunlar oynamanın da sağlıklı ve uzun bir ömrün sırlarından olduğunu belirten Roizen, özellikle Double Decision ve Freeze Frame oyunlarını tavsiye etti.2017 yılında bilim dergisi Alzheimer's & Dementia'da yayımlanan bir araştırmayı hatırlatan Roizen, bu oyunlarla alıştırmalar yapmanın, demans riskini azaltabileceğini söyledi.Araştırma kapsamında bu oyunları 6 haftalık bir periyotta 10 kez oynayan, 11 ve 35 ay sonra da takviyeler yapan yaşlıların 10 yıl sonraki demans riskinin yüzde 29 daha düşük olduğu görülmüştü.Roizen, araştırmadaki sonuçları elde etmek isteyenlerin bu oyunları 5 haftalık bir periyotta haftada 2'şer saat oynamalarını tavsiye etti. MULTİVİTAMİN ALMAKMultivitaminlerin ömrü uzatmaya faydası olup olmadığı konusundaki araştırmaların sonuçları karışık.Roizen, yıllar boyunca multivitamin alan kişilerde kanser, kardiyovasküler hastalık ve demans riskinin daha düşük olduğuna işaret eden araştırmalar olduğunu vurguladı.Ancak yakın tarihli araştırmalar, bu bulguların multivitaminlerin diğer faktörler kadar etkili olmadığını gösterdiğine işaret ediyor. Örneğin 390 binden fazla kişinin katıldığı ve sonuçları JAMA Network Open'da yayımlanan bir makalede, multivitamin alımı uzun ömürle ilişkilendirilemedi. Öte yandan ABD Önleyici Hizmetler Görev Gücü de genel kamuoyunun multivitamin almasını tavsiye etmiyor çünkü bu ürünlerin bir fayda sağladığına dair yeterli kanıt bulunmuyor.Roizen yine de vücudundaki genel vitamin düzeylerini korumak için bir multivitamin aldığını söyledi.GRİP AŞISI OLMAKABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, 6 aydan büyük herkesin her grip sezonunda aşı olmasını tavsiye ediyor.Roizen grip aşısının sağlıklı yaşlanmaya da faydalı olduğunu belirtti. Örneğin 2022'de Ageing Research Reviews'da yayımlanan bir değerlendirmede, yaşlı kişilere yapılan grip aşısının demansı da önlemeye yardımcı olabildiği görüldü. Bunun sebebinin aşının beyindeki inflamasyonu azaltması olduğu düşünülüyor. 
