Gazetecilerin yönetmelik isyanı
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilen dezenformasyon yasası ile yasal statü kazandığına sevinen İnternet Medyası, bu konuda yetkilendirilen kurum olan Basın İlan Kurumu Genel Kurulu'nda kabul edilen yönetmeliğin haftalık, 15 günlük ve aylık yayınları kapsamaması büyük hayal kırıklığı yaşattı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilen dezenformasyon yasası ile yasal statü kazandığına sevinen İnternet Medyası, bu konuda yetkilendirilen kurum olan Basın İlan Kurumu Genel Kurulu'nda kabul edilen yönetmelik beklenilen sonucu vermedi. Daha çok günlük yazılı mevkutelerin hakkını koruyan yönetmelik, internet medyası ile birlikte haftalık, 15 günlük ve aylık yayınlara ayrı ayrı istihdam zorunluluğu gibi ağır ekonomik koşullar bu yayınların kapanmasına sebep olacak.
Basın İlan Kurumu Genel Kurulu'nda kabul edilen resmi ilan ve resmi reklam alan yayınlara getirilen kriterlere ilişkin yönetmelik konusunda İzmir’de de yoğun ve sert eleştiriler yapılıyor.
Yönetmelikle ilgili İzmir Konfederasyonu ev sahipliğinde Konfederasyon Başkanı Ferhan Ademhan moderatörlüğünde ‘Basın Çalıştayı' gerçekleştirildi. İzmir’deki Sivil Toplum Örgütlerinin de desteklediği çalıştayda İzmir Basın Yayın Derneği (İBYAD) Yönetim Kurulu Başkanı Salih Erkek, İzmir Ege Medya Platformu Başkanı Ahmet Kaplan, gazeteciler ile STK temsilcilerinin de yer aldığı çalıştay da görüşlerini dile getiren İzmir Ege Medya Platformu Başkanı Ahmet Kaplan, Basın İlan Kurumu Genel Kurulu'nda kabul edilen yönetmeliğe ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Basın yayın faaliyetlerine ilişkin birtakım kriterlerin getirilmesini doğal karşıladıklarını ve bunu da desteklediklerini kaydeden Kaplan, ancak genel kurulda kabul edilen yönetmeliğin beklentilerini karşılamaktan çok uzak olduğunu kaydederek, bu sektöre yıllarını vermiş gazetecilerin tam bir hayal kırıklığı yaşadığını açıkladı.
YÖNETMELİK REVİZE EDİLMELİ
Genel Kurul'da kabul edilen yönetmeliğin 1 Nisan’da mevcut haliyle yürürlüğe girmesi ve geriye dönük işletilmesi durumunda geçmişte yaşanan EYT mağdurları gibi binlerce medya mensubunun mağduriyet yaşayacağını kaydeden Kaplan, mevcut yönetmeliğin revize edilmesini talep ettiklerini dile getirdi.
Taleplerinin olumlu karşılanacağından ümitli olduklarını kaydeden İzmir Ege Medya Platformu Başkanı Ahmet Kaplan, taleplerini ise şöyle sıraladı:
“Kazanılmış hakların korunması ilkesi, genelde kişi hak ve hürriyetlerinin, özelde de mülkiyet hakkının korunması yükümlülüğünü üstlenmiş olan hukuk devleti esasının bir gereği olarak görmek gerekir. Kazanılmış hakların korunması” ilkesi, genelde kişi hak ve hürriyetlerinin, özelde de mülkiyet hakkının korunması yükümlülüğünü üstlenmiş olan hukuk devleti esasının bir gereği olarak değerlendirilmelidir.
Bu kapsamda mesleğe uzun yıllarını veren bunu delillendiren Basın İlan Kurumuma akredite olan yayınların ve Haber Sitelerinin müktesep haklar noktasında yayımlanacak olan yönetmeliklerde hakları korunmalıdır.
YÖNETMELİĞİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİ BAZ ALINMALI
Diğer taraftan yönetmeliğin geriye dönük değil, yürürlüğe giriş tarihi baz alınmalı. Yönetmeliklerin geriye dönük işletilmesi milyonlarca EYT mağduru gibi yüzbinlerce gazeteciyi mağdur edecektir.
İSTİHDAM ŞARTI KALDIRILMALI
Bilindiği gibi resmi ilan devlet tarafından yazılı mevkutelere verilen bir ilandır. Resmi reklam ise kişilerin kendi çabaları ile belediye ve diğer kurumlardan aldıkları reklamdır. Belediyelerin reklam verebilmesi için ilgili yayınların bilindiği üzere Basın İlan Kurumuna akredite şartı aranmaktadır. Basın İlan Kurumu bu reklamlardan yüzde 15 gibi kesinti yapmaktadır. Diğer taraftan Basın İlan Kurumuna girebilmek için öncelikle vergi mükellefi olmanız gerekiyor. Bir taraftan Basın İlan Kurumu bu yayınlardan kesinti yaparken, devlette bu yayınlardan vergi almaktadır. Tüm bunlara ek olarak ayrıca devletin resmi ilan kapsamı dışında kalan, resmi reklam yayınlama hakkı olan haftalık, 15 günlük, aylık ve diğer yayınlar ile İnternet Haber Sitelerine ayrı ayrı personel istihdam şartı getirmesi zor şartlarda görevini yapmaya çalışan yerel medya kuruluşları için büyük bir mali yük oluşturacaktır. Bunun yerine mesleki kriterler getirilmelidir. Konuya ilişkin bir rapor hazırlayarak ilgili mercilere bu konuda görüşlerimizi aktarmaya devam edeceğiz.”
ANADOLU BASININA DESTEK VERİLMELİ
İzmir Basın Yayın Derneği (İBYAD) Yönetim Kurulu Başkanı Salih Erkek ise, “tüm dünyada küresel krizin hakim olduğu ve ülkemizin de etkilendiği ağır ekonomik şartlardan en fazla basın yayın sektörünün etkilendiğini, özel sektöründe reklamları kestiğini dile getirerek bu yayınlar nasıl yaşayacak” sorusunu sordu. Anadolu Basınına destek verilmesi gerektiğini kaydeden Salih Erkek şu görüşleri dile getirdi;
Gazete kağıdı bugün altınla yarışırken Basın İlan Kurumunun hala günlük yazılı basını öncelemesini ve kabul edilen yönetmelikte tamamen günlük basılan gazete ve yayınların haklarını korumaya çalışmasını anlamakta zorlanıyorum.
BASIN İLAN KURUMU SESİMİZE KULAK VERMELİ
Herşeyin dijitalleştiği çağda herkesin haberleri cep telefonlarından okuduğunu hepimiz biliyoruz. Bu dijital çağda görüyoruz ki Basın İlan Kurumu günlük gazetelerin lobilerinin etkisi altında kalmış. BİK Anadolu basınının hak ve hukukunu korumak yerine mevcut düzenin devam etmesi yönünde tercihte bulunmuş, Haber Sitelerini ise adeta yok saymıştır. Basın İlan Kurumu bizimde sesimize kulak vermelidir.
Basın İlan Kurumu resmi ilan alma konusunda mevcut yazılı basını korumayı görev bellediğini anladık. Haber Siteleri olarak Basın İlan Kurumu genel Kurulunda getirilen şartları değil İzmir’de, Anadolu’da hiçbir Haber Sitesinin bunu karşılayabileceğini ve resmi ilan alabileceğine inanmıyorum.
BİZİM KENDİ EMEĞİMİZLE ALDIĞIMIZ REKLAMLARDA DA ŞARTLAR GETİRİYOR
Belli ki burada yazılı basının ve büyüklerin hakkı korunmuş. Haydi devletin verdiği resmi ilan alma kriterlerinden vazgeçtik! Bizim kendi emeğimizle, binbir mücadele ile aldığımız reklamlardan yüzde 15 gibi rakamlarda Basın İlan Kurumu kesinti yaparken, devlet bizden vergi mükellefi olarak vergi alırken Basın İlan Kurumu hiçbir destek vermediği bu kurumlara mesleki kriterler getireceğine istihdam zorunluluğu getirerek yaşamlarına son vermek istemektedir. Bu yönetmelik mevcut haliyle yürürlüğe girerse binlerce medya mensubu mağdur olacaktır.
BU HAKSIZLIK KARŞISINDA BİZİM HAKLARIMIZI KİM SAVUNACAK
Bu haksızlık karşısında bizim haklarımızı kim savunacak. Gazeteciler Cemiyetimizin bizim haklarımızı savunma gibi hiçbir derdi yok. Onlar günlük yazılı mevkutelerin ve kendi gazetelerinin resmi ilan haklarını korumaya çalışmaktadır. Kabul edilen yönetmeliğe baktığımızda da günlük yazılı gazetelerin kendi aralarında örgütlenerek yönetmeliğinde kendi haklarını koruyacak şekilde kabul edildiği açıkça görülmektedir. Yönetmelik yayınların bu havuza girmesini zorlaştırmak üzere ve özellikle de Haber Sitelerinin tamamen resmi ilan almalarını engelleme üzerine kurulu olduğunu gördük.
CUMHURBAŞKANIMIZ YÖNETMELİĞİN BU ŞEKLİYLE ÇIKARILMASINA İZİN VERMEMELİ
Buradan Cumhurbaşkanımıza sesleniyorum. Bu yönetmeliğin bu haliyle çıkarılmasına lütfen izin verilmesin. Ülkemiz bu ithalata dayalı kağıt israfını kaldıramaz. BİK tamamen yazılı basını esas almış, İnternet Haber Sitelerini karşılanamaz koşullar ve kriterler ile devre dışı bırakmıştır. Biz bu yönetmeliğin bu haliyle yürürlüğe girmesine kesinlikle karşıyız.